Đối thủ đáng kính trọng của tướng Navarre

Hội thảo Chiến thắng Điện Biên Phủ - Bản hùng ca thời đại Hồ Chí Minh - Ảnh: T.ĐIỂU

Thông tin được thạc sĩ Đào Tuấn Anh - trưởng phòng truyền thông, Bảo tàng Hồ Chí Minh - nói trong tham luận hội thảo khoa học Chiến thắng Điện Biên Phủ - Bản hùng ca thời đại Hồ Chí Minh do Bảo tàng Hồ Chí Minh phối hợp với Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam tổ chức sáng 14-5 tại Hà Nội.

Lãnh tụ chính trị duy nhất

Ông Đào Tuấn Anh còn dẫn thông tin tướng Henri Navarre - tổng chỉ huy quân đội viễn chinh Pháp tại Đông Dương - từng phát biểu Việt Nam đã chiến thắng thực dân Pháp, bởi Việt Nam có "một lãnh tụ chính trị duy nhất: Hồ Chí Minh", điều mà nước Pháp, quân đội Pháp giai đoạn ấy không có được.

Ông Tuấn Anh chỉ ra vai trò lãnh tụ chính trị, linh hồn của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược giai đoạn 1946-1954 của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 

Vai trò này giữ yếu tố quyết định đến thắng lợi của toàn bộ cuộc chiến.

Chủ tịch Hồ Chí Minh sớm nhìn thấy tài năng, trí tuệ và nhân cách của nhà hoạt động cách mạng Võ Nguyên Giáp.

Sau chiến thắng Chiến dịch Việt Bắc Thu Đông năm 1947, ngày 20-1-1948, Võ Nguyên Giáp là người đầu tiên được phong Đại tướng của QĐND VN với một triết lý rất đơn giản nhưng hoàn toàn hợp lý của Chủ tịch Hồ Chí Minh:

"Đánh thắng đại tá thì phong đại tá. Đánh thắng thiếu tướng phong thiếu tướng, đánh thắng trung tướng phong trung tướng, đánh thắng đại tướng thì phong đại tướng!".

Lễ phong quân hàm cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp được Hội đồng Chính phủ tổ chức vào ngày 28-5-1948 tại Lục Rã, chân đèo Re.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Hội đồng Chính phủ chụp ảnh lưu niệm c trong lễ phong quân hàm cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngày 28-5-1948 tại Lục Rã, chân đèo Re - Ảnh tư liệu Bảo tàng Hồ Chí Minh

Trong chiến dịch Điện Biên Phủ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có một quyết định mà ông gọi là khó khăn nhất trong cuộc đời cầm quân của mình, đó là đổi phương châm tác chiến vào phút chót, từ "đánh nhanh thắng nhanh" sang "đánh chắc thắng chắc".

Chính quyết định táo bạo này đã giúp quân và dân ta giành được thắng lợi lừng lẫy ở Điện Biên Phủ, kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp trường kỳ.

Nhưng để Đại tướng Võ Nguyên Giáp có thể tự tin đưa ra quyết định dũng cảm, táo bạo, sáng suốt ấy là nhờ vào tài dùng người của Bác Hồ.

Ông Đào Tuấn Anh dẫn lịch sử kể, khi nhận nhiệm vụ trực tiếp chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ, sau buổi họp trước khi lên đường, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hỏi Đại tướng: "Chú đi xa như vậy, chỉ đạo các chiến trường có gì trở ngại không?".

Đại tướng trả lời: "Chỉ trở ngại là ở xa, khi có vấn đề quan trọng và cấp thiết, khó xin ý kiến của Bác và Bộ Chính trị".

Nghe vậy, Bác Hồ nói: "Tổng tư lệnh ra mặt trận, Tướng quân tại ngoại. Trao cho chú toàn quyền. Có vấn đề gì khó khăn, bàn thống nhất trong đảng ủy, cố vấn thì cứ quyết định, rồi báo cáo sau".

Bác Hồ căn dặn: "Trận này rất quan trọng, phải đánh cho thắng. Chắc thắng mới đánh, không chắc thắng không đánh". Đại tướng đã khắc ghi lời căn dặn ấy của Bác và đã có một quyết định quan trọng đưa quân dân ta tới thắng lợi to lớn.

Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các đồng chí Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp họp quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954

Chăm tinh thần cho cán bộ chiến sĩ

Thạc sĩ Nguyễn Thị Lan Hương - trưởng ban quản lý Quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ - cũng góp thêm ý kiến về vai trò của Bác Hồ trong Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Đó là, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặc biệt chăm lo tinh thần, tiếp thêm sức mạnh cho cán bộ, chiến sĩ ở mặt trận. Người không những đã cùng với Bộ Chính trị trực tiếp chỉ đạo chiến dịch, mà còn theo dõi sát sao diễn biến, thường xuyên thăm hỏi, cổ vũ, động viên kịp thời các chiến sĩ. 

Tình cảm đặc biệt của Người đã tiếp thêm sức mạnh cho các chiến sĩ Điện Biên quyết chí xông pha giành thắng lợi vẻ vang.

Thư khen của Bác Hồ gửi cán bộ, chiến sĩ mặt trận Điện Biên Phủ cùng cán bộ, chiến sĩ, dân công, thanh niên xung phòng, đồng bào địa phương sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, in trên báo Quân đội Nhân dân ra ngày 16-5-1954

Ngày 11-3-1954, trước khi quân ta nổ súng tấn công Him Lam hai ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư căn dặn các chiến sĩ: 

"Các chú sắp ra mặt trận. Nhiệm vụ các chú lần này rất to lớn, khó khăn, nhưng rất vinh quang... Bác tin chắc rằng các chú sẽ phát huy thắng lợi vừa qua, quyết tâm vượt mọi khó khăn gian khổ để làm tròn nhiệm vụ vẻ vang sắp tới". 

Và Bác quyết định cho mỗi đại đoàn một lá cờ "Quyết chiến quyết thắng" để làm cờ thưởng luân lưu.

Ngày 13-3-1954, quân ta tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam, ngày 15-3 Chủ tịch Hồ Chí Minh lại gửi điện khen ngợi, cổ vũ và căn dặn: 

"Bác và Trung ương Đảng được báo cáo về hai trận thắng đầu tiên của quân đội ta ở Điện Biên Phủ. Bác và Trung ương Đảng có lời khen các đồng chí. 

Chiến dịch này là một chiến dịch lịch sử của quân đội ta, ta đánh thắng chiến dịch này có ý nghĩa quân sự và chính trị quan trọng. Địch sẽ ra sức đối phó, ta phải cố gắng, chiến đấu dẻo dai, bền bỉ, chớ chủ quan khinh địch, giành toàn thắng cho chiến dịch này".

Người đã theo sát tình hình Điện Biên Phủ từng ngày, từng giờ, kịp thời đem tới cho cán bộ, chiến sĩ một sức mạnh lớn lao và niềm tin vào thắng lợi cuối cùng.

Và khi được tin chiến dịch Điện Biên Phủ thắng lợi hoàn toàn vào chiều 7-5-1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định tặng huy hiệu "Chiến sĩ Điện Biên Phủ" cho tất cả bộ đội tham gia chiến dịch.

Một trong những vai trò lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong chiến dịch Điện Biên Phủ nói riêng và cuộc kháng chiến chống Pháp nói chung cần nhắc tới đó là việc sáng suốt trong việc lựa chọn cán bộ, đó là Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặc biệt tin tưởng, đặt niềm tin và sự kỳ vọng ngay từ những ngày đầu.